Het begon met Exoot-Tropical Healing, de theatervoorstelling van Joachim Robbrecht en De Warme Winkel die op 22 maart in première zal gaan in Galerie Vriend van Bavink in Amsterdam_. De Gids_ wilde samenwerken met De Warme Winkel, De Warme Winkel met De Gids. De voorstellingen van De Warme Winkel en een literair tijdschrift als De Gids zijn verwant. De voorstellingen van De Warme Winkel zijn collages van verschillende ‘genres’: interview, slapstick, fysiek theater, improvisatie, et cetera. Een literair tijdschrift is niet anders; teksten in verschillende literaire genres worden samengebracht, en als het goed gaat, versterken ze elkaar en is het geheel meer dan de som der delen.

We dachten na over de mogelijkheid om de exoot te gebruiken als een literair thema. De exoot is een planten- of diersoort die in Nederland voorkomt maar niet als inheems wordt gezien. Uiteindelijk zijn alle inheemse soorten ooit ergens anders vandaan gekomen en als exoot begonnen. Het begrip exoot staat voor een overgang, het heeft alleen gelding in de korte tijdspanne van gewenning, als het andere van de exoot nog in het oog springt. Daarom zijn we in zekere zin blind voor de exoot: we zien niet de exoot maar alleen wat we er van onszelf in projecteren, onze fascinatie ervoor, onze angst.

Voor Europeanen heeft geen ander gebied zozeer voor het exotische gestaan als de tropen. Bezien vanuit gebieden met een gematigd klimaat heerst er in de tropen een ongekende vitaliteit en zijn ook de processen van rotting en verval er indrukwekkend. Dat contrast heeft sterk op de verbeelding van Europeanen ingewerkt. Het maakte de tropen tot hét projectiescherm van hun angsten en verlangens. De tropen werden opgevat als het paradijs, of juist als een helse plek waar morele degeneratie met de klamme hitte gegeven was. Vanwege het kolonialisme raakte onze verhouding tot de tropen nog meer getroebleerd.

Daarmee zetten de tropen de vraag op scherp hoe we ons tot het andere verhouden. Doen we het andere per definitie geweld aan? Kunnen we buiten beladen kwalificaties als ‘anders’, ‘vreemd’, ‘exotisch’, ‘tropisch’? Is het mogelijk het andere open en onbevangen tegemoet te treden, zonder vooringenomenheid?

Het zijn vragen die bij iedere ontmoeting met het andere of de ander wezenlijk zijn, maar die in tijden van migratie aan urgentie winnen. In de verschillende bijdragen onderzoeken schrijvers, essayisten en dichters de vraag hoe het andere te benaderen.

Om iets van de tropen te ervaren hoef je overigens niet ver weg: onafwendbaar komt steeds meer van het andere hierheen. De Internet Gids publiceert daarom in maart een online nummer met beeld, technologiekritiek en literatuur over de exoot in Nederland als product, filosofie en metafoor.

namens de Gidsredactie,
Dirk Vis, Dirk van Weelden, Mattijs van de Port en Edzard Mik