Het jaar 2013 is uitgeroepen tot het Jaar van het Voorlezen, onder aanvoering van de Stichting Lezen, die zich al vijfentwintig jaar sterk maakt voor leesbevordering. Dat is mooi: veel geluk begint met voorlezen, voor lezer en luisteraar. En niet alleen geluk, ontsnapping en de kennismaking met onvergetelijke personages, maar ook intellectuele voldoening, kennis, inzicht. Zelfs het ‘zuivere gevoel’ wint erbij als het gearticuleerd wordt; we weten vaak pas wat we voelen als we dat onder woorden hebben kunnen brengen, of als een ander dat gedaan heeft.

Lezen of niet-lezen, dat is in deze Gids de vraag, zoals gastredacteur Maarten Asscher uiteenzet in zijn inleiding hiernaast. De kans dat we uitgerekend met dit thema meer lezers bereiken dan ooit is volop aanwezig; dankzij samenwerking met de jubilerende Stichting Lezen verschijnt deze Gids in een recordoplage van 36.000 exemplaren. In zijn bijdrage over lezen in de Oudheid stelt Gids-_redacteurPiet Gerbrandy dat er grote beschavingen hebben gebloeid zonder schriftcultuur, maar ook dat de geschreven tekst een onvervangbare ‘springplank’ biedt voor de gedachten, die dieper kunnen duiken als ze op een stevige bodem kunnen afzetten. ‘Het essay is ondenkbaar zonder schrift,’ schrijft hij, zoals _De Gids ook in dit nieuwe leesjaar ondenkbaar is en blijft zonder het essay, in al zijn verschijningsvormen, van wetenschappelijk tot literair.

Het jaar 2013 is ook de eerste volle jaargang van De Gids in zijn nieuwe krantengedaante. Bij het begin van deze jaargang introduceren we een aantal nieuwe rubrieken. Om te beginnen zal voortaan in elk nummer een stevige boekenrubriek te vinden zijn. De economie komt aan de orde in ‘Van groot belang’, waarin Nachoem M. Wijnberg in dichtvorm commentaar geeft op de economische actualiteit. In de nieuwe wetenschappelijke rubriek ‘Emeriti’ zullen telkens wisselende auteurs vanuit hun expertise reflecteren op een maatschappelijk verschijnsel of schrijven over hun vakgebied, het onderzoek of de wetenschap in het algemeen. De auteurs zijn allen hoogleraren die met emeritaat zijn – een categorie van mensen die wat te vertellen hebben, verlost zijn van de internationale publicatiedruk en bovendien beschikken over de tijd en afstand die nodig zijn voor zinnige reflectie. De al bestaande rubriek ‘Kroniek & Kritiek’, tot slot, wordt dit jaar voortgezet met een nieuw auteursduo: Jolande Withuis en Roel Bentz van den Berg.

Namens de Gids-redactie,

ANNET MOOIJ & ESTHER WILS